همه چیز راجع به در رفتگی فک - طرفداران رونالدو

در رفتگی یا شکستگی فک چیست؟

شکستگی فک به معنی وجود شکستگی در استخوان فک پایین است اما در رفتگی فک به معنای تغییر مکان دادن فک تحتانی است. در واقع در شکستگی و دررفتگی فک مفصلی که فک پایین را به جمجمه متصل می نماید آسیب می بیند این مفصل که در دو طرف وجود دارد.مفصل گیجگاهی زیرواره ای (temporomandibular joint, TMJ) نام دارد.

هر کدام از این آسیب های فک بر اثر عوامل مختلفی همانند ضربات شدید به صورت رخ می دهند. کشیدن بیش از حد فک در هنگام خمیازه کشیدن یا گاز زدن غذا هم می تواند باعث در رفتگی فک گردد.

شکستگی و دررفتگی فک باعث درد شدید در فک شده و حرکات آن را محدود می نماید، بعلاوه مسائلی برای غذا خوردن و تنفس بیمار هم ایجاد می گردد. شکستگی فک باعث ورم صورت و تورم شده در حالی که در در رفتگی، فک پایین به نسبت جمجمه تغییر مکان می دهد. اقدامات درمانی فوری برای کم کردن مسائل و سرعت بخشیدن به فرایند درمان بسیار لازم است.1

علائم دررفتگی استخوان فک

خیلی مهم است که علائم و نشانه هایی که ما را از دررفتن فک آگاه می نمایند را بشناسیم. فکی که در رفته است می تواند نشکسته باشد اما علائمی که شکستگی و دررفتگی از خود نشان می دهند یکی است، شما باید راجع به نشانه های معمول دررفتگی اطلاع داشته باشید.

آن چیز هایی که از همه موارد بیشتر بیماران را به هم می ریزند احساس درد در چانه و صورت و عدم توانایی تکان دادن فک هستند. این درد ممکن است به گوش، گردن و دندان های شما نیز سرایت کند و سر درد مزمن به همراه داشته باشد.

سایر علائمی که افراد در هنگام دررفتگی تجربه نموده اند عبارت است از:

صدای خرخر درست در کنار گوشتان به همراه احساس درد شدید.

سخت شدن اعمالی مانند خوردن، خمیازه کشیدن و صحبت کردن.

احساس اینکه فکتان در مکان نامناسبی ثابت مانده است.

گرفتگی گوش.

فک به سختی و به شکل بدی باز و بسته گردد.

تجربه این احساس که انگار فکتان خیلی بیرون زده است.

از آنجایی که نمی توانید دهانتان را به خوبی ببندید پس ممکن است آب دهانتان بیرون بریزد و درد برایتان غیر قابل تحمل گردد. اگر فکتان ترک برداشته یا شکسته باشد ممکن است خون ریزی در دهان، کبودی صورت و سر شدن لب ها و فک را نیز تجربه کنید. تنها راهی که میتوان با استفاده از آن مطمئن شد که چه اتفاقی برای فکتان افتاده است استفاده از سی تی اسکن است.2

علل دررفتگی و شکستگی فک

پزشکان به قسمت پایینی استخوان فک مندیبل می گویند. این قسمت از استخوان فک که از باقی قسمت های جمجمه جدا است به یاری مفصل گیجگاهی زیرواره ای به جمجمه متصل شده و به این ترتیب امکان باز و بسته شدن فک فراهم می گردد.

زمانی که به مندیبل آسیبی وارد می گردد، نتیجه گاهی یک شکستگی کامل به همراه جا به جایی و یا یک شکستگی بدون جا به جا شدن استخوان خواهد بود. در رفتگی فک، نتیجه جدا شدن مندیبل از یک یا دو مفصل گیجگاهی زیرواره ای است.

فک بالا (maxilla) هم می تواند دچار شکستگی گردد. ولی پزشکان شکستگی فک بالا را بیش تر به عنوان شکستگی صورت به رسمیت میشناسند.

ضربه های شدید به صورت ممکن است باعث شکستگی یا دررفتگی فک گردد. اینکه کدام یک از این دو عارضه رخ دهد به مکان ضربه به صورت و شدت نیروی وارد شده بستگی دارد. ضربه ها و آسیب های شدید هم بر اثر دعواهای شدید، زمین خوردن، سقوط، انجام فعالیت های ورزشی،تصادفات محیط کار و یا تصادفات رانندگی رخ می دهد.

باز کردن بیش از حد دهان هم عامل رایج در رفتگی فک است، این حالت در مواقع زیر ممکن است رخ دهد:

خمیازه کشیدن

گاز گرفتن و یا گاز زدن غذا

استفراغ کردن

کارهای دندانپزشکی

اختلالات مفصل گیجگاهی زیرواره ای علاوه بر ایجاد درد شدید، حرکت استخوان فک را هم تحت تاثیر قرار می دهد. افرادی که این اختلالات را تجربه می نمایند، بیش تر از سایر افراد در معرض خطر در رفتگی استخوان فک قرار دارند. افرادی که پیش تر یکبار دچار در رفتگی فک شده اند هم احتمال بیش تری دارد که دوباره این مشکل را تجربه نمایند. 1

تشخیص دررفتگی و شکستگی استخوان فک

برای تشخیص دررفتگی و شکستگی فک پزشک اقدامات زیر را انجام می دهد:

پرسیدن توضیح حال بیمار

معاینه فیزیکی

گرفتن عکس رادیولوژی اشعه ایکس

اگر در رفتگی ساده باشد یک جراح فک و صورت و یا یک دندانپزشک می تواند آن را درمان کند. اما شکستگی های شدید احتیاج به درمان به وسیله جراح فک و صورت دارد.3

درمان های دررفتگی فک

پزشک می تواند دررفتگی فک را با استفاده از دست انجام داده و فک را به موقعیت اول خود برگرداند و آن را درمان کند. این همان چیزی است که پزشکان از آن به عنوان احیاء دستی نام می برند.

برای انجام احیای دستی، پزشک انگشتان شست خود را در پشت دندان های پایین و درداخل دهان قرار می دهد و سایر انگشتانش را در زیر فک می گذارد و با فشار مداوم بر روی فک، آن را به عقب حرکت می دهند.

در بعضی موارد، دکتر ممکن است از بانداژ بارتون استفاده کند. این بانداژها نوارهای حمایتی هستند که اطراف سر و فک قرار می گیرند. این کار باعث محدود شدن دامنه حرکتی فک می گردد و تا زمان بهبودی، فک را تقویت و پشتیبانی می نماید و ممکن است پس از چند روز استفاده، ساییده گردد.

پزشک بعلاوه ممکن است از شما بخواهد که از باز کردن بیش از حد دهان برای خمیازه کشیدن یا هر گونه کشیدگی فک برای یک دوره خاص پس از درمان، خودداری کنید زیرا حرکات شدید فک، می تواند فرایند بهبودی را به تاخیر بیاندازد یا باعث آسیب بیشتر گردد.

در موارد شدیدتر، جراحی یک گزینه است. به عنوان مثال، کاهش میزان رباط ها در اطراف فک می تواند به سفت شدن مفصل فک و جلوگیری از آسیب های بیشتر یاری کند.3

کنار آمدن با درد دررفتگی استخوان فک

حواستان را جمع کنید که در طول دوره بهبودی دهانتان را بیش از حد باز نکنید و مثلا در هنگام خمیازه کشیدن دستتان را زیر چانه تان قرار دهید. اگر دهانتان ناخودآگاه باز است و نمی توانید آن را ببندید سعی کنید با انگشتانتان فکتان را در یک محدوده حرکت دهید.

کمپلکس های سرد و گرم نیز می توانند به شما نمایند. برای استفاده از کمپلکس سرد باید در حالی که سعی می کنید چانه خود را در جهات مختلف حرکت دهید به مدت دو یا سه دقیقه آن را با ژل سرد ماساژ دهید. همین کار را پس از قرار دادن کمپلکس گرم به مدت پنج دقیقه انجام دهید.

استفاده از رژیم غذایی نرم شامل غذا های دستچین شده ای مانند برنج، پاستا، سوپ و میوه های نرم در روز های اول وقوع حادثه شدیدا توصیه می گردد و البته باید از غذا های ترد و سفت نیز پرهیز کنید. برای نوشیدن مایعات مانند آب یا آب میوه از نی بهره ببرید.

برترین راه کنترل درد استفاده از مسکن های حاوی ایبوبروفن و ناپروکسن است. تمرین کلی که پزشک برای بازی دادن فکتان به شما می دهد می توانند اسباب راحتی شما را فراهم کند.

اگر دردتان تداوم یافت یا آنقدری بیشتر شد که نتوانستید شب ها بخوابید یا کار های روزمره تان را انجام دهید از پزشک یاری بگیرید. جراحان فک و دندانپزشک ها تمرینات ویژه ای برای بهبود بیمارانی که مفصل گیجگاهی زیر آرواره ای شان از حالت عادی خارج شده است، مثلا در رفته است، دیده اند.2

پینوشتها

1.www.drdr.ir

2.www.hidoctor.ir

3.www.tabnakbato.ir

منبع: راسخون