تور مجازی: واراناسی؛ شهر مردگان

به گزارش طرفداران رونالدو، واراناسی یا شهر مردگان در حاشیه رود گنگ در هندوستان قرار گرفته است. در ادامه با خبرنگاران باشید و بخوانید چرا واراناسی را شهر مردگان نامیده اند.

در این مقاله از تور مجازی، از شهر واراناسی (Varanasi) یا بنارس می گوییم. ابتدا با چند پاراگراف درباره تاریخ و فرهنگ این شهر آغاز می کنیم و پس از آن برداشت شخصی عکاس تیم ایرپانو (Dmitry Moiseenko) از سفرش به هندوستان و شهر واراناسی را می آوریم.

واراناسی

شهر باستانی واراناسی یکی از جالب ترین و، احتمالا، خاص ترین جاذبه هندوستان است. معروفیت واراناسی نه تنها از معماری آن بلکه از تاریخ و نقش مهم آن در آیین هندو می آید.

این شهر به همان مقدار برای هندوها اهمیت دارد که واتیکان برای کاتولیک ها و مکه برای مسلمانان. طبق افسانه ها، یکی از خدایان هندو به نام شیوا، حدود 5 هزار سال پیش واراناسی را بنا نهاد. در فلسفه هندو، این شهر را مرکز زمین می دانند و بسیاری از آداب و رسوم مذهبی در اینجا و در اطراف گهات (رشته کوهی در شبه جزیره هندوستان و یکی از 10 کانون اصلی تنوع زیستی جانوری در جهان) انجام می شوند. هندوها گهات را مسیری آسمانی می دانند. گهات در چند شهر دیگر در حاشیه رودخانه مقدس هند وجود دارد؛ با این حال، تنها در واراناسی است که در امتداد ساحل سمت چپ رودخانه گنگ گهات دیده می گردد و اینجا در آیین هندو بسیار شناخته شده است.

درمجموع 84 گهات در واراناسی وجود دارد. روزانه، بیش از ده هزار نفر در آب گنگ به انجام فریضه تطهیر می پردازند. هر شب یک مراسم قربانی در گهات دشاشومید (Dashashwamedh) انجام می گردد. هندوها از سراسر کشور برای انجام فرائض دینی به این شهر می آیند و انبوهی از گردشگران در بهت و شگفتی به تماشای این مراسم نفس گیر و هیجان انگیز می پردازند.

از دیگر جاذبه های واراناسی حدود 23,000 معبد هندو است. البته، این معابد در گذشته نه چندان دور به جای معابد باستانی که در طول درگیری ها و نبردهای مختلف تخریب و در کل نابود شده بودند ساخته شده اند.

مهم ترین و معروف ترین عبادتگاه هندو معبد کاشی ویشوانا (Kashi Vishwanath) یا معبد طلایی است که در منطقه گودلیا (Godolia) شهر قرار گرفته است. در سال 1835 سقف معبد با 820 کیلو طلای خالص اندود شد. معبد الهه دورگا (Goddess Durga Temple) که در قرن هجدهم ساخته شده نیز از معروف ترین معابد واراناسی است. تنها معبد چوبی شهر به سبک نپالی (الهام گرفته از معبد Pashupatinath در کاتماندو) در گردنه لالیتا ساخته شده است و از جانب خانواده سلطنتی نپال حمایت می گردد. چوب های نفیس استفاده شده در معبد مستقیما از نپال به اینجا آورده شده است.

کلیساهای مسیحی و مساجد مسلمانان نیز در واراناسی وجود دارد. بعلاوه، شهر برای پیروان بودا از اهمیت والایی برخوردار است: می گویند گوتامای بودا پس از تبدیل شدن به یک روشن فکر اولین بار در سارنات، حومه واراناسی، آغاز به تدریس کرد. امروزه، سارنات با وجود معابد بودایی و صومعه های متعدد زیارتگاهی برای تمام بودایی های سراسر جهان است.

آثار معماری مذهبی تنها جاذبه های واراناسی نیستند. ابریشم معروف باراناسی (baranasi) که یکی از باکیفیت ترین ابریشم های سراسر هند است در اینجا فراوری شد. الگوها و طرح های جالب از طلا و نقره از نشانه های این نوع ابریشم است. ساری های دوخته شده از جنس این ابریشم بسیار پرطرفدار است. به همین علت کارخانه های فراوریی متعدد در واراناسی و حومه آن وجود دارد و ده ها هزار نفر در این صنعت مشغول به کار هستند.

و در آخر باید اضافه کنم که واراناسی یک مرکز مهم آموزشی در هند هم است. این شهر ترکیبی منحصربه فرد از باستان و مدرنیته، آداب و رسوم سنتی و پیشرفت و ترقی و مرگ و حیات است.

حکایت دیمیتری مویسینکو از واراناسی

شهرهایی در جهان وجود دارند که گویی گرد شگفتی روی آن ها پاشیده شده است. همه آن ها، به نظر من، به نحوی در آسیا واقع شده اند. مادامی که در این شهرها به سر می برید به سفری ذهنی خواهید رفت؛ این مکان ها تمام دانسته ها، ارزش ها و عاداتی که بوی غرب می دهد را از ذهنتان پاک می نمایند. گویی این مکان ها متعلق به سیاره ای دیگرند که در آن همه چیز غیر قابل قبول و غیر عادی و در عین حال خیره نماینده است ـ جایی که مردمش مثل ما هستند، اما به نظر از کهکشان دیگرند. نمی گویم خوب اند یا بد، فقط حقیقتی از تجربیات خودم را به زبان می آورم.

اولین بار در کاتماندو بود که چنین حسی را تجربه کردم، بار دوم در آنگکور (شهری در شمال غربی کامبوج) و سومین بار، شهر واراناسی بود که مرا بسیار تحت تاثیر قرار داد. این ها مکان هایی هستند که واقعا ارزش دوباره تماشا دارند. تابه حال، 5 بار به کاتماندو، 3 بار به انگکور و 2 بار به واراناسی رفته ام و این تازه آغاز ماجرا است.

توصیف جذابیت واراناسی در لغت نمی گنجد. در این شهر همه چیز به گونه ای است که یک سفید پوست از همه جا بی خبر ترس و شگفتی را با تموم وجودش حس کند. اینجا در واقع شهر مردگان است؛ نه تنها به خاطر شعله های آتشی که همواره در اسکله برپا است (24 ساعت شبانه روز، اجساد مردگانی را که از نقاط مختلف به واراناسی می آورند را در اینجا می سوزانند) بلکه بقایای نیمه فاسد حیوانات و اجساد انسان، که به دلایلی خاص از یک آتش سوزی پاک محروم بودند، در پایین رودخانه شناورند، و این خود به تصویر تیره و تار شهر رعب و وحشت می افزاید.

با این حال، مسئله فقط اینها نیست. اینجا، مردم برای مردن می آیند. پله های سنگی، معابد متعدد و مکان هایی مخصوص سوزاندن، 5 کیلومتر از خط ساحلی را تشکیل می دهند. برای بسیاری واراناسی جایی است برای نشستن به انتظار مرگ که در بعضی موارد ممکن است سال ها و حتی دهه ها طول بکشد. هندوها بر این باورند که اگر فردی در واراناسی درگذشت و در سواحل رود گنگ سوزانده شد دیگر هیچگاه وارد چرخه زندگی نمی گردد و روحش به سعادت می رسد و هرگز به این جهان باز نمی گردد. این شهر با انرژی مرگ و انتظار برای مردن، روح گرفته است. اما هوای اینجا پر از شور و عشق و شادی هم است. اینجا شهری زنده و پویا است.

در واراناسی بیش از یک میلیون نفر شهروند، معابد و هتل ها و خیابان های باریک وجود دارد، که عبور از آن ها و رسیدن به رودخانه با وجود مدفوع گاو ها در طول مسیر و جا خالی دادن از موتور سیکلت هایی که از آنجا می گذرند سخت است.

حرف درباره واراناسی بسیار است و در یک مقاله جای نمی گیرد، امیدوارم با تماشا تصاویر پانوراما فوق العاده تماشای بیشتر با حس و حال این شهر آشنا شوید.