افسون سوقهای پر پیچ و خم بخارا

به گزارش طرفداران رونالدو، مسجد و مدرسه، فرهنگ و هنر دوران جاده ابریشم را بازگو می کند و بازار، قلب تپنده جامعه آن دوران بود. اما تجارت در دوران جاده ابریشم چگونه بود و بر رشد شهرها چه تأثیری داشت؟ دومین قسمت از سری برنامهای زندگی در ازبکستان به تجارت در شهر بخارا اختصاص دارد.

افسون سوقهای پر پیچ و خم بخارا

جاده ابریشم هم گذرگاه اندیشه ها، سنن و مذاهب گوناگون، و هم محل عبور کالا بود. بخارا در کنار جاده ابریشم، یکی از شهرهای مهم آسیای مرکزی در سده های میانه به تعداد میرود. این شهر یکی از ثروتمندترین شهرهای پذیرای کاروان های حامل کالا بود. بین قرن های 16 تا بیستم میلادی تعداد بازارهای بخارا به 50 و تعداد کارون سراهای آن به 75 هم می رسیده است.

بخارا شهری است که همراه با تجارت شکل گرفته و رشد کرده است. چهار بازار با سقفهای گنبدنما، تصویری از نقش تجارت بر رشد شهرها در دوران جاده ابریشم به ما می دهد.

زوهرشو کلیچف، معمار می گوید: شهر یازده دروازه داشت، که همه به مرکز شهر راه داشتند و در تقاطع آنها گذرگاه هایی برای تجارت ساخته شده بودند که به آنها سوق یا بازار می گوییم. در سر راههایی که این سوقها را به هم وصل می کرد، سایه بان وجود داشت تا کار تجارت را آسان کند.

خیابانهای پر پیچ وخم با دکانهای سایه دار، کاروانسراها و بازارهایش، قلب تجاری شلوغ و پررونق شهر بود، و یکی از رنگارنگ ترین مکان های تجاری در جهان اسلام به تعداد می آمد. برای راحتی کار گرفتن مالیات، هر بازار به یک تجارت و حرفه اختصاص داشت : بازار کلاه فروش ها، بازار جواهرفروش ها و غیره.

آقای زوهرشو می گوید: تقاطع اصلی را گنبدی بزرگ و مرکزی می پوشاند و خیابانهای کوچکتر گنبدهای کوچکتر داشتند. این بناها، هم نشان دهنده محل تقاطع های مهم بود، و هم حافظ این تقاطعها و باعث می شد اماکن مبادله کالا مدت های زیاد دوام داشته باشند.

از آن دوران تنها ده کاروانسرا به جای مانده است. کاروان سرای ایوز در مرکز شهر، بتازگی بازسازی و بازسازی شده است. اما هنوز درهای آن را به روی عموم نگشوده اند. کاروانسراها در تسهیل کار تجار نقش مهمی داشتند.

زوهرشو کلیچف در این باره می گوید: کاروانسرا هم محل زندگی بود و هم جایی برای انبار کردن کالا و عمده فروشی. کالاها به صورت عمده به خرده فروشهای محلی فروخته می شد و سر از خیابانهای شهر در می آورد. اطراف این کاروانسراها پر از مغازه بود و خرده فروشها کالا را از اینجا تحویل می گرفتند و در خیابانها می فروختند.

وی می افزاید: کاروانسرا را باید جزو بناهای فرهنگی به حساب آورد. شاید پیچیدگی ِ بناهای مذهبی را نداشته باشد، اما چون در ساختن آنها کاربردی شهری در نظر گرفته می شده است، اهمیتی تاریخی دارند.

تجارت شناخته شده بخارا خرید و فروش فرش های محلی بود. فرشهای دستبافت بخارا امروزه هم با سایه روشنهای سرخ نشانه های دوازده قبیله دوران باستان این ناحیه از آسیای میانه را در خود حفظ کرده است.

سابینا بورخانووا از نسل هفتم خانواده ای است که کارش تجارت فرش بوداست. وی می گوید: فرش بخارا سرخ است زیرا در دین زرتشت (دین آسیای میانه پیش از ظهور اسلام) مردم بر آتش و خورشید عبادت می کردند و می خواستند وقتی خم می شوند و نه آتشی می دیدند و نه خورشید، بتوانند در رنگ سرخ فرش، آتش را به تصور در آورند.

امروز دختر جوان می خواهند شیوه کهن بافتن فرش را بیاموزند، روشی که هزاران سال از عمرش می گذرد. با توجه به اندازه فرش، تعداد گره ها در واحد سطح و طرحی که برای فرش در نظر گرفته شده است، کار بافتن ممکن است ماهها و حتی سالها طول بکشد.

سابینا می گوید: دو هفته وقت لازم است تا یاد بگیرند یک گره بزنند، چون برای درست کردن یک گره، باید انگشتان را هشت جور مختلف حرکت بدهید. مدتی که نیاز دارند تا ماهر شوند، به استعداد، سرعت و هوششان بستگی دارد.

در پشت بسیاری از نواحی توریستی بخارا افسون کوچه های باستانی پنهان شده است. می توان در پیچ و خم این کوچه ها گم شد. با قدم زدن در این منطقه ها، حس مکان و زمان از دست می رود.

منبع: یورونیوز
انتشار: 31 تیر 1400 بروزرسانی: 31 تیر 1400 گردآورنده: 7ronaldo7.ir شناسه مطلب: 1041

به "افسون سوقهای پر پیچ و خم بخارا" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "افسون سوقهای پر پیچ و خم بخارا"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید