ترکیه در جهت استقلال انرژی یا هدف تبلیغاتی؟ - طرفداران رونالدو

بهترین تجربه سفر را با تور ترکیه عید در خاطراتتان ثبت کنید. از استانبول زیبا تا آنتالیا رویایی و بالون سواری در شهرهای ترکیه تا کلی تفریح دیگر در انتظار شماست، خاطراتی از مردم مهمانواز ترکیه که همیشه در ذهن شما خواهد ماند.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، دیروز باز هم مردم ترکیه شاهد انتشار خبری بودند که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور و رهبر حزب عدالت و توسعه، آن را به اسم یک مژده ملی قلمداد کرد.

خبر این بود: گروه اکتشافی تحت امر وزارت انرژی و منابع طبیعی ترکیه در سواحل دریای سیاه و در استان ساکاریا، یک میدان گازی نو کشف نموده اند.

به گفته اردوغان، میدان نو که به وسیله کشتی عملیات اکتشافی فاتح کشف شده، دارای یک ذخیره با ظرفیت تقریبی 135 میلیارد متر مکعب است.

اردوغان در خصوص چند و چون انتقال گاز و ورود آن به شبکه توزیع گفته است:ما می خواهیم فرایند انتقال گاز طبیعی از دریا به خشکی را طی 3 مرحله انجام دهیم. نخستین مرحله راه اندازی سیستم های فراوری گاز طبیعی است که عملیات آن در بستر دریا ایجاد می گردد. در مرحله دوم راه اندازی تأسیسات در دستور کار است که گاز طبیعی را در خشکی پردازش نموده و آن را برای استفاده آماده می کند. مرحله سوم خط لوله ای است که ارتباط بین سیستم در دریا و تاسیسات روی خشکی را میسر می نماید.

وی بعلاوه در خصوص فازهای آینده اکتشافی گفته است: فعالیت حفاری ما در محدوده چاه آماسرا - یک ادامه دارد. منتظر مژده های دیگر از این منطقه هستیم.

آمارها چه می گویند؟

اغلب رسانه های تحت امر حزب عدالت و توسعه در هر دو بخش دولتی و خصوصی، هم مراسم افتتاح بندر نو در استان زونگولداغ و هم خبر اعلام اکتشاف میدان نو گازی را به صورت زنده و با آب و تاب پوشش دادند و از چند روز پیش اعلام شده بود که دولت برای مردم، یک مژده عظیم دارد.

اردوغان اعلام نموده که مقدار ذخایر گاز اکتشافی ترکیه در حوزه جغرافیایی دریای سیاه به 540 میلیارد متر مکعب رسیده است. حالا سوال اینجاست: آیا اکتشاف میادین گازی نو در منطقه دریای سیاه، واقعاً متضمن مژده های اقتصادی عظیمی برای ترکیه است و می تواند این کشور را در تامین منابع انرژی به استقلال کامل برساند یا خیر؟

بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده از سوی وزارت انرژی و منابع طبیعی ترکیه، این کشور در سال 2018 میلادی، نزدیک به پنجاه میلیارد متر مکعب، گاز وارد نموده اما این مقدار در سال 2019 با کاهش 10 درصدی روبرو شده و به رقمی معادل 45 میلیارد و 211 میلیون متر مکب رسیده است. این یعنی چه؟

یعنی اگر معیار واردات گاز طبیعی ترکیه را بر رقم سالانه 45 میلیارد متر مکعب فیکس کنیم و با این فرض خوشبینانه که اولاً تخمین گاز موجود در میادین کشف شده، دقیق و صادقانه است و دوم این که به تمامی استحصال می گردد -که البته از لحاظ فنی ممکن نیست- به این نتیجه می رسیم که میدان نو دریای سیاه، به مدت دو سال و نیم، گاز مورد احتیاج ترکیه را تامین می نماید و دوم این که با احتساب کل میادین کشف شده که ذخایر موجود در آنها به مقدار 540 میلیارد متر مکعب رسیده، تمام این ذخایر، در خوشبینانه ترین شرایط ممکن، 10 سال از مقدار احتیاج ترکیه به گاز وارادتی را تامین می نماید.

البته در این راه، باید به چالش های زیر هم اندیشید:

1.پژوهش های زمین شناسان، متخصصین میادین گازی و دانشمندان مسلط بر منابع گازی بستر دریاها، نشان داده که تعریف رقم دقیق ذخایر گازی، کاری سخت است و معمولاً، رقم اعلام شده، بیش از مقدار واقعی است تا اولاً رضایت اجتماعی ایجاد کند؛ دوم این که، حمایت کننده دولتی را به سرمایه گذاری ترغیب کند.

2.مقدار احتیاج به گاز طبیعی ثابت نیست و هر سال، بیشتر و بیشتر می گردد.

3.ایجاد تاسیسات استخراج، انتقال و فن آوری گاز از بستر دریا به خشکی، مستلزم هزینه های سرمایه گذاری سنگین و صرف زمان است و نمی توان به سرعت، آنها را وارد مدار کرد.

برای درک مقدار اهمیت مقدار ذخایر گازی کشف شده در قلمرو ترکیه ای دریای سیاه و مقایسه آن با ذخایر گاز طبیعی کشورهای دنیا، می توان به این اطلاعات اجاقتصادی اشاره نمود:

تا به امروز در دریای سیاه ترکیه 540 میلیارد متر مکعب ذخیره ثبت شده است.(کمی بیشتر از نیم تریلیون متر مکعب). روسیه و ایران با تفاوتی ناچیز، جمعاً 36 درصد از کل ذخایر گازی دنیا را در اختیار دارند.

یعنی روسیه با 35 تریلیون متر مکعب، 18.1 درصد از گاز طبیعی دنیا را در دل خود جای داده و ایران هم با رقمی نزدیک به 34 تریلیون متر مکعب، بیش از 17 درصد گاز دنیا را داراست.

قطر با 15 تریلیون سوم است، ترکمنستان و عربستان سعودی هم در رده های پایین تر هستند و از این حیث، ذخایر ترکیه، حتی به پله بیست و پنجم دنیای هم نزدیک نشده است.

چرا خبر اکتشاف برای مردم ترکیه مهم است؟

ایران، پس از روسیه ثروتمندترین کشور صاحب منابع گازی دنیا است و حالا، نه تنها شهرهای عظیم و کوچک دارای موقعیت جغرافیایی مسطح و عادی، بلکه اغلب شهرها و روستاهای منطقه ها صعب العبور مرزی و کوهستانی هم گازرسانی شده اند.

با توجه به آن که پرداخت قبوض گاز در سبد هزینه های ماهانه خانوار ایرانی - در مقایسه با مقدار عایدی و هزینه های دیگر - سهم ناچیزی دارد، ممکن است مقدار اهمیت گرانی گاز در ترکیه، به روشنی درک نگردد. چرا که به اسم مثال، حتی خانواده ای که در ایران در طول ماه، عایدی ناچیزی در حد 3 میلیون تومان دارد، برای پرداخت قبض یک ماه گاز طبیعی، نهایتاً مبلغی بیش از 30 هزار تومن پرداخت نمی نماید که مبلغی در حد 1 درصد از کل عایدی خانوار است.

اما در کشور ترکیه، خانواده ای که کف حقوق ماهانه نزدیک به 3 هزار لیره دریافت می نماید، برای پرداخت قبض ماهانه گاز طبیعی، مبلغی بین دویست تا دویست و پنجاه لیره پرداخت می نماید که دست کم 8 درصد از عایدی خانوار است. (هزینه ماهانه برق، اندکی از گاز هم بیشتر است).

بنابراین با مقایسه این دو تابلو، می توان چنین دریافت که اگر قرار باشد یک خانواده ترکیه ای، به جای 8 درصد از عایدی ماهانه خانوار، مبلغی بین 1 تا 2 درصد را برای گاز طبیعی خرج کند، می تواند این ما به التفاوت را در بخش دیگری خرج کند.

در انتها باید گفت، وابستگی به واردات منابع سوخت و انرژی، یکی از پاشنه آشیل های بسیار مهم اقتصاد ترکیه است و در شرایطی که تنها 2 سال تا زمان اجرای کامل سند بالادستی 2023 به جای مانده، دولت آنکارا هنوز هم ناچار است که سالانه مبلغ کلانی بین 45 تا 55 میلیارد دلار را برای واردات انرژی هزینه کند.

در نتیجه این موضوع، در زندگی روزمره شهفرایندان ترکیه از اهمیت خاصی برخوردار است و دولت می تواند، اقدامات و فعالیت های خود در حوزه کوشش برای اکتشاف گاز و بعلاوه ترانزیت گاز و نفت را به اسم یک اقدام مهم جلوه دهد و از مواهب حزبی و سیاسی - اجتماعی آن بهره فراوانی بگیرد.

خبر کشف ذخایر گازی نو در دریای سیاه، در شرایطی همانند مژده ملی مطرح شده که اولاً دولت اردوغان به خاطر بحران اقتصادی، بیکاری و گرانی در معرض انتقاد قرار گرفته و رئیس جمهور، عملاً در خصوص از دست رفتن 128 میلیارد دلار از ذخایر ارزی به خاطر ندانم کاری و سیاست های اقتصادی غلط، پاسخ و استدلال روشنی نداشت.

دوم این که با وجود آن که اکتشاف گاز و نفت در شرق مدیترانه یا دریای سفید، هزینه های سیاسی - اقتصادی سنگینی بر دست ترکیه گذاشته، هنوز در این حوزه، موفقیتی به دست نیامده است.